BETER LEVEN ZWEMVEILIGHEID (UIT DE VOLKSKRANT)
Zo houd je het zwemmen met kinderen veilig
Spelen en afkoelen in een zwembad, rivier of meertje: voor kinderen is het
een fijn tijdverdrijf in de zomer. Hoe zorg je dat ze niet zomaar kopje-onder
gaan? Een handleiding.
Anna van den Breemer22 juli 2021, 21:22
Beeld Sophia Twigt
Een kind dat verdrinkt maakt geen geluid
‘Een kind in nood in het water maakt geen geluid, veel ouders weten dat
niet’, zegt Mieke Cotterink. Zij doet bij VeiligheidNL, het kenniscentrum
voor letselpreventie, onderzoek naar veiligheid en kinderen. ‘Men denkt:
als mijn kind kopje-onder gaat, dan raakt het in paniek en gaat het
spartelen en roepen.’ In werkelijkheid zakken kinderen vaak razendsnel en
geruisloos naar de bodem. Cotterink maakte het zelf mee met haar nichtje
van 2,5 jaar. ‘We stonden samen in het ondiepe water van het zwembad en
ik wilde haar haar zwemvleugels omdoen. Ze raakte uit balans en ging,
plop, kopje-onder. Ik zag met eigen ogen hoe snel het kan gaan. Er is geen
waarschuwing. Gelukkig kon ik haar snel omhoogtrekken.’
Zwemvleugels of drijfvestje?
Wat is veiliger? Opblaasvleugels of zo’n drijfvestje met vleugels eraan?
Beide zijn goed, vertelt Cotterink. ‘Het gaat erom dat het drijfvermogen zo
hoog mogelijk op het lijf zit, dicht bij het hoofd. Vleugeltjes om de
bovenarm zijn erop gericht om het hoofd boven water te houden. Bij
drijfvesten die alleen om het lijf zitten is dat niet het geval.’ Die zijn enkel
bedoeld als ondersteuning bij het leren zwemmen. Zwemvleugels van foam
zijn veilig omdat ze niet lek kunnen. ‘Let erop bij opblaasbare vleugels dat
ze een veiligheidsventiel hebben, zodat de lucht er niet uit kan lopen als het
ventiel per ongeluk openspringt, én dat de vleugels twee luchtkamers
hebben, zodat het kind ook blijft drijven als eentje lek is.’ Cotterink
adviseert daarnaast om zwemvleugels zo veel mogelijk om te houden, ook
als het kind aan de rand van het zwembad speelt.
Pas met diploma c op zak kunnen kinderen zich redden
‘Ons advies is om kinderen diploma A, B én C te laten halen’, zegt Titus
Visser, directeur van de Nationale Raad Zwemveiligheid. De A, B en C
diploma’s van ENVOZ voldoen nagenoeg aan dezelfde eisen als van de
Nationale Raad Zwemveiligheid. ‘Met diploma B kun je je prima redden in
een zwembad, maar wil je dat je kind in open water kan zwemmen en is
voorbereid op onverwachte situaties dan heb je ook diploma C nodig.’
ik wilde haar haar zwemvleugels omdoen. Ze raakte uit balans en ging,
plop, kopje-onder. Ik zag met eigen ogen hoe snel het kan gaan. Er is geen
waarschuwing. Gelukkig kon ik haar snel omhoogtrekken.’
Zwemvleugels of drijfvestje?
Wat is veiliger? Opblaasvleugels of zo’n drijfvestje met vleugels eraan?
Beide zijn goed, vertelt Cotterink. ‘Het gaat erom dat het drijfvermogen zo
hoog mogelijk op het lijf zit, dicht bij het hoofd. Vleugeltjes om de
bovenarm zijn erop gericht om het hoofd boven water te houden. Bij
drijfvesten die alleen om het lijf zitten is dat niet het geval.’ Die zijn enkel
bedoeld als ondersteuning bij het leren zwemmen. Zwemvleugels van foam
zijn veilig omdat ze niet lek kunnen. ‘Let erop bij opblaasbare vleugels dat
ze een veiligheidsventiel hebben, zodat de lucht er niet uit kan lopen als het
ventiel per ongeluk openspringt, én dat de vleugels twee luchtkamers
hebben, zodat het kind ook blijft drijven als eentje lek is.’ Cotterink
adviseert daarnaast om zwemvleugels zo veel mogelijk om te houden, ook
als het kind aan de rand van het zwembad speelt.
Pas met diploma c op zak kunnen kinderen zich redden
‘Ons advies is om kinderen diploma A, B én C te laten halen’, zegt Titus
Visser, directeur van de Nationale Raad Zwemveiligheid. De A, B en C
diploma’s van ENVOZ voldoen nagenoeg aan dezelfde eisen als van de
Nationale Raad Zwemveiligheid. ‘Met diploma B kun je je prima redden in
een zwembad, maar wil je dat je kind in open water kan zwemmen en is
voorbereid op onverwachte situaties dan heb je ook diploma C nodig.’
Blijven oefenen is belangrijk
Ook na het halen van het zwemdiploma moet een kind blijven oefenen.
‘Het water moet vertrouwd blijven voelen. En dat is niet het geval als je
één keer per jaar gaat zwemmen tijdens de vakantie aan de Middellandse
Zee’, aldus Visser. Hoe vaak moet je met je kind zwemmen om de
zwemkunsten op peil te houden? ‘Als je een keer per maand met je kind
het water in gaat, dan helpt dat al enorm.’ Door de coronacrisis bleven de
zwembaden dicht waardoor de oefentijd van kinderen het afgelopen jaar
zeer beperkt was. ‘Voorafgaand aan de vakantie een paar keer oefenen in
het plaatselijke bad is zeker aan te raden.’
Wees kieskeurig over de zwemlocatie
In Nederland mag je in het buitenwater zwemmen tenzij anders
aangegeven. In veel landen is het juist andersom: je mag niet zwemmen
tenzij er een bordje hangt dat het is toegestaan. ‘Toch doe je er als ouder
verstandig aan om op zwemwater.nl na te gaan of een plek officieel is
aangewezen als zwemlocatie’, vindt Visser. ‘Je weet dan dat de
omstandigheden gecontroleerd zijn: dat er geen scherpe voorwerpen onder
de oppervlakte liggen, er geen grote hoogte- en diepteverschillen en
stromingen zijn.’
Laat je niet afleiden (door je telefoon)
‘Het allerbelangrijkste is dat je je kind niet uit het oog verliest. ‘We zien
relatief veel verdrinkingen van jonge kinderen in en om het huis, in een
badje of sloot’, vertelt Visser. Afleiding komt vaak onverwacht, vult
Cotterink aan. ‘Je kind zit in het badje en er wordt aangebeld door de
bezorger die een pakketje komt brengen.’
Ook na het halen van het zwemdiploma moet een kind blijven oefenen.
‘Het water moet vertrouwd blijven voelen. En dat is niet het geval als je
één keer per jaar gaat zwemmen tijdens de vakantie aan de Middellandse
Zee’, aldus Visser. Hoe vaak moet je met je kind zwemmen om de
zwemkunsten op peil te houden? ‘Als je een keer per maand met je kind
het water in gaat, dan helpt dat al enorm.’ Door de coronacrisis bleven de
zwembaden dicht waardoor de oefentijd van kinderen het afgelopen jaar
zeer beperkt was. ‘Voorafgaand aan de vakantie een paar keer oefenen in
het plaatselijke bad is zeker aan te raden.’
Wees kieskeurig over de zwemlocatie
In Nederland mag je in het buitenwater zwemmen tenzij anders
aangegeven. In veel landen is het juist andersom: je mag niet zwemmen
tenzij er een bordje hangt dat het is toegestaan. ‘Toch doe je er als ouder
verstandig aan om op zwemwater.nl na te gaan of een plek officieel is
aangewezen als zwemlocatie’, vindt Visser. ‘Je weet dan dat de
omstandigheden gecontroleerd zijn: dat er geen scherpe voorwerpen onder
de oppervlakte liggen, er geen grote hoogte- en diepteverschillen en
stromingen zijn.’
Laat je niet afleiden (door je telefoon)
‘Het allerbelangrijkste is dat je je kind niet uit het oog verliest. ‘We zien
relatief veel verdrinkingen van jonge kinderen in en om het huis, in een
badje of sloot’, vertelt Visser. Afleiding komt vaak onverwacht, vult
Cotterink aan. ‘Je kind zit in het badje en er wordt aangebeld door de
bezorger die een pakketje komt brengen.’
Let extra op aan zee
Aan zee moet je als ouder helemaal ogen in je achterhoofd hebben. ‘Kijk
welke kleur vlag er op het strand hangt. Loop desnoods naar de
reddingsbrigade om te vragen waar je op moet letten’, adviseert Visser. ‘In
zee heb je verraderlijke muien, een geul tussen twee zandbanken in waar
de stroming sterk is. Je moet in zee ook oppassen met zwemvleugeltjes bij
kinderen omdat ze hierdoor kunnen afdrijven.’
Laat de durfallen eens kopje-onder gaan
Sommige kindjes zijn echte waaghalzen. Ook zonder diploma springen ze
gewoon het water in, met angstige ouders tot gevolg. ‘Laat ze eens ervaren
wat er gebeurt als ze zonder zwemvleugels kopje-onder gaan’, tipt
Cotterink. ‘Ga met je kind het water in en laat ze even los zodat ze voelen
dat ze niet kunnen drijven. Dan snappen ze beter waarom mama of papa
altijd zo zeurt om die vleugels.’
Gemiddeld komen er in Nederland jaarlijks 87 mensen om het leven door verdrinking,
van wie 9 kinderen. Dat blijkt uit cijfers van het CBS over de afgelopen twintig jaar. ‘Het
gaat vaak om jonge kinderen tussen de 0 en 4 jaar die in en om het huis verdrinken’,
Het aantal kinderen dat verdrinkt daalde de afgelopen decennia gestaag. ‘Dit komt vooral
door de betere voorlichting aan ouders.’
Aan zee moet je als ouder helemaal ogen in je achterhoofd hebben. ‘Kijk
welke kleur vlag er op het strand hangt. Loop desnoods naar de
reddingsbrigade om te vragen waar je op moet letten’, adviseert Visser. ‘In
zee heb je verraderlijke muien, een geul tussen twee zandbanken in waar
de stroming sterk is. Je moet in zee ook oppassen met zwemvleugeltjes bij
kinderen omdat ze hierdoor kunnen afdrijven.’
Laat de durfallen eens kopje-onder gaan
Sommige kindjes zijn echte waaghalzen. Ook zonder diploma springen ze
gewoon het water in, met angstige ouders tot gevolg. ‘Laat ze eens ervaren
wat er gebeurt als ze zonder zwemvleugels kopje-onder gaan’, tipt
Cotterink. ‘Ga met je kind het water in en laat ze even los zodat ze voelen
dat ze niet kunnen drijven. Dan snappen ze beter waarom mama of papa
altijd zo zeurt om die vleugels.’
Gemiddeld komen er in Nederland jaarlijks 87 mensen om het leven door verdrinking,
van wie 9 kinderen. Dat blijkt uit cijfers van het CBS over de afgelopen twintig jaar. ‘Het
gaat vaak om jonge kinderen tussen de 0 en 4 jaar die in en om het huis verdrinken’,
Het aantal kinderen dat verdrinkt daalde de afgelopen decennia gestaag. ‘Dit komt vooral
door de betere voorlichting aan ouders.’